Çocuğunuz için nafaka talep edebilirsiniz. Çocuğun velayetini alan ebeveyn, çocuğun bakım, eğitim ve diğer temel ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla diğer ebeveynden nafaka talep etme hakkına sahiptir Çocuk için nafaka konusunda detaylı bilgiler için Ankara Avukatımız ile iletişime geçebilirsiniz. Çocuk için istenecek nafakanın şartları konusunda detaylı bilgiler için Ankara Boşanma Avukatımız ile iletişime geçebilirsiniz.
Çocuk için istenen nafaka türüne iştirak nafakası denir ve çocuğun yetişkin olana kadar maddi ihtiyaçlarının karşılanmasına yöneliktir. İştirak ile ilgili sorularınız için Avukata Sor ile alanında uzman deneyimli avukatlarımıza sorular sorabilirsiniz.
1. İştirak Nafakası Nedir?
İştirak nafakası, boşanma veya ayrılık durumunda çocuğun bakım, eğitim, sağlık ve genel yaşam masraflarını karşılamak amacıyla, çocuğun velayetini almayan ebeveyn tarafından velayet sahibi ebeveyne ödenen maddi katkıdır. Bu nafaka, çocuğun yetişkin olana kadar olan ihtiyaçlarını karşılamak için düzenlenir ve Türk Medeni Kanunu’na göre bir yükümlülüktür.
· Çocuğun Bakımı İçin Ödenir: Nafaka, çocuğun eğitim, sağlık, barınma ve genel yaşam giderlerini karşılamak amacıyla verilir.
· Velayet Sahibi Ebeveyne Ödenir: Velayeti elinde bulunduran ebeveyn, nafaka talebinde bulunur ve bu miktar çocuğun ihtiyaçlarına göre belirlenir.
· Çocuğun Erginliğine Kadar Devam Eder: İştirak nafakası, çocuğun 18 yaşına kadar sürer. Ancak, eğer çocuk eğitimine devam ediyorsa, üniversite eğitimi gibi durumlarda nafaka, erginlik sonrasında da sürebilir.
· Mahkeme Kararıyla Belirlenir: Nafaka miktarı, tarafların mali durumu ve çocuğun ihtiyaçlarına göre mahkeme tarafından belirlenir.
· Artış Talep Edilebilir: İhtiyaçların artması veya ekonomik koşullardaki değişiklikler sonucunda nafaka miktarının artırılması için mahkemeye başvuru yapılabilir.
Türk Medeni Kanunu’nun 182. maddesine göre, çocukla kişisel ilişki düzenlenirken nafaka ödemesi de karara bağlanır ve nafaka yükümlülüğü mahkeme kararıyla zorunlu hale getirilir.
2. Çocuk İçin Nafakayı Kimler Talep Edebilir?
Çocuk için nafaka, yani iştirak nafakası belirlenirken, mahkeme tarafından bazı kriterler dikkate alınır. Bu kriterler, hem çocuğun ihtiyaçlarını hem de nafaka ödemekle yükümlü ebeveynin mali durumunu değerlendirir. İşte nafaka belirlenirken göz önünde bulundurulan temel kriterler:
· Eğitim Giderleri: Çocuğun okul masrafları, ders kitapları, kırtasiye giderleri ve varsa özel ders masrafları dikkate alınır.
· Sağlık Giderleri: Çocuğun sağlık durumu ve bu doğrultuda doğabilecek sağlık masrafları göz önünde bulundurulur.
· Günlük İhtiyaçlar: Çocuğun yiyecek, giyecek, barınma ve diğer temel ihtiyaçları belirlenir.
· Sosyal Giderler: Çocuğun sosyal hayatta aktif bir şekilde yer alması, hobi ve diğer aktiviteler için gereken masraflar da dikkate alınabilir.
· Nafaka Ödeyecek Ebeveynin Geliri: Nafaka ödeyecek ebeveynin gelir durumu, sahip olduğu mal varlığı ve diğer maddi imkanlar dikkate alınarak bir nafaka miktarı belirlenir.
· Nafaka Talep Eden Ebeveynin Geliri: Velayet sahibi ebeveynin ekonomik durumu ve çocuğun masraflarına katkı kapasitesi de değerlendirilir.
· Çocuğun Yaşı ve Eğitimi: Çocuğun yaşı, eğitim seviyesi ve sosyal statüsü gibi unsurlar da nafaka miktarını etkiler. Üniversite gibi yüksek öğrenime devam eden çocuklar için, ergin olsalar bile nafaka devam edebilir.
· Çocuğun Hem Okuyup Hem Çalışması: Çocuğun eğitim alırken aynı zamanda çalışıyor olması, onun nafaka alma hakkını ortadan kaldırmaz. Ancak çocuğun kazandığı gelir miktarı nafaka miktarını etkileyebilir. Mahkeme, çocuğun gelirinin yeterli olup olmadığını değerlendirir ve buna göre bir karar verir. Eğer çocuğun kazandığı gelir ihtiyaçlarını tam anlamıyla karşılamıyorsa, nafaka ödemesi devam eder.
· Çocuğun Ayırt Etme Gücü: Türk Medeni Kanunu'nun 329. maddesine göre ayırt etme gücüne sahip olan küçük, kendi adına nafaka talep edebilir. Bu durumda çocuğun ebeveyni, velayeti altında olmasa bile çocuğa nafaka ödemek zorunda kalabilir.
· Soy Bağı Durumu: Evlilik dışı çocuklar ya da soy bağı reddedilmiş çocuklar için de anne nafaka talebinde bulunabilir.
Çocuğun ihtiyaçları ve ebeveynlerin mali durumu başta olmak üzere, iştirak nafakası belirlenirken bir dizi faktör dikkate alınır. Çocuğun çalışıyor olması, nafaka talebini engellemez ancak nafaka miktarını etkileyebilir.
3. Çocuk İçin Nafakanın Artırma ve Azaltma
Enflasyonun ekonomik hayata etkisi, özellikle nafaka ödemeleri konusunda büyük bir rol oynamaktadır. Enflasyon sebebiyle çocuk için nafaka, yani iştirak nafakası, zaman içinde çocuğun ihtiyaçlarını karşılamada yetersiz hale gelebilir. Bu durum nafaka artırım davası açmayı gerekli kılabilir.
Türk Medeni Kanunu'nun 331. maddesi, nafakanın artırılması ve azaltılması konularını düzenlemektedir. İşte bu maddeye göre nafaka alacaklısı ve nafaka yükümlüsü açısından önemli noktalar:
Nafaka Artırım Davası
Nafaka alacaklısı (velayet sahibi ebeveyn ya da ayırt etme gücüne sahip çocuk), ekonomik koşulların değişmesi ve çocuğun artan ihtiyaçları nedeniyle nafakanın artırılmasını talep edebilir. Enflasyonun yüksek olması, çocuğun eğitim, sağlık ve yaşam masraflarının artması gibi sebepler nafaka artırım davasının gerekçeleri olabilir. Yargıtay kararlarında da vurgulandığı gibi, enflasyonun nafaka üzerindeki etkisi ciddi bir unsurdur ve bu artışlar dikkate alınarak nafaka miktarı yenilenebilir.
Örnek Gerekçeler
· Artan eğitim ve sağlık masrafları
· Çocuğun yaşının ilerlemesiyle birlikte artan ihtiyaçlar
· Ülke genelinde enflasyon oranlarının yükselmesi
Nafaka Azaltım Davası
Türk Medeni Kanunu’nun 331. maddesi, nafakanın azaltılmasını da düzenler. Eğer çocuğun ihtiyaçları azalmışsa veya nafaka yükümlüsünün maddi durumu kötüleşmişse, nafakanın azaltılması için dava açılabilir. Nafaka yükümlüsü, nafakanın fazla olduğunu ya da ödeme gücünün düştüğünü ispat ederek bu talebi mahkemeye sunabilir.
Örnek Gerekçeler
· Nafaka yükümlüsünün gelirinde önemli bir azalma
· Çocuğun eğitim masraflarının azalması (örneğin mezuniyet)
· Çocuğun kendi gelir elde etmeye başlaması
Hâkimin Değerlendirme Yetkisi
Mahkeme, nafaka artırım ya da azaltım talebini değerlendirirken hem nafaka alacaklısının ihtiyaçlarını hem de nafaka yükümlüsünün mali durumunu göz önünde bulundurur. Hakim, Yıllık Artırım Oranları belirleyerek nafakanın her yıl belirli bir oranda artmasını da karara bağlayabilir. Bu uygulama özellikle enflasyonun yüksek olduğu dönemlerde yaygındır.
Yargıtay'ın Munzam Zarar Yorumları
Yargıtay, haksız fiile dayalı tazminat davalarında munzam zarar kavramını uygulamakta ve nafaka davalarında da enflasyonun nafaka üzerinde yarattığı kayıpları telafi etmek için bu yaklaşımı dikkate almaktadır. Bu da nafaka artırım davalarının gerekçelendirilmesinde önemli bir argüman olabilir.
Enflasyonun yükselmesi nafaka artırım davalarında önemli bir gerekçe olarak kullanılabilir ve Türk Medeni Kanunu’nun ilgili maddeleri nafaka miktarının değişen koşullara göre güncellenmesine olanak sağlar.
4. Çocuk İçin Nafakanın Yardım nafakasına Dönüşmesi
Çocuk için nafaka ve yardım nafakası, Türk Medeni Kanunu'nda çeşitli şekillerde düzenlenmiştir. İşte bu konudaki temel bilgiler:
Çocuk İçin Nafaka
Erginlik ve Eğitim Süresi: Çocuk, ergin yaşa gelse dahi eğitimi devam ediyorsa, ana ve babanın çocuklarına nafaka yükümlülüğü devam eder. Bu durum, Türk Medeni Kanunu'nun 328/2. maddesinde düzenlenmiştir. Ebeveynler, çocuğun eğitimine devam ettiği sürece, ona bakmakla yükümlüdürler.
Yardım Nafakası
Yardım Nafakası Nedir? Türk Medeni Kanunu'nun 364. maddesine göre, yardım nafakası, yoksulluk riski taşıyan üstsoyu, altsoyu ve kardeşlerine sağlanması gereken bir destek türüdür. Bu yükümlülük, aile üyelerinin birbirine yardım etmesini öngörür.
Yardım nafakasını alabilecek kişiler arasında üstsoy (anne-baba), altsoy (çocuklar) ve kardeşler bulunur. Ancak, bu yükümlülük genellikle yakın akrabalar için geçerli olup, daha uzak akrabalar için bu tür yardımlar manevi bir ödev olarak değerlendirilir.
Çocuk eğitimini tamamladıktan sonra, eğer kendi geçimini sağlamakta zorlanıyorsa, Türk Medeni Kanunu'nun 364. maddesine göre aile üyeleri, çocuklarına yardım etmekle yükümlüdür. Bu, çocuk için nafakanın ötesinde bir yükümlülük anlamına gelir ve çocuğun kendi geçimini sağlamakta zorlandığı durumlarda geçerlidir.
Bu düzenlemeler, ailenin ekonomik yükümlülüklerini ve çocuğun ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli olan hukuki çerçeveyi sağlar. Her iki nafaka türü de aile içindeki destek ve bakım ilişkilerini düzenlemekte önemli rol oynar.
