Jeoloji mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, Trabzon’un heyelan ve deprem riski taşıdığını belirterek, acilen mikrobölgeleme çalışmaları yapılması gerektiğini vurguladı.
"Trabzon'un Jeolojik Yapısı Afetlere Zemin Hazırlıyor"
Doğu Karadeniz Bölgesi’nde küresel iklim değişikliğiyle birlikte ani ve şiddetli yağışlar doğal afetleri tetiklemeye devam ediyor. Trabzon’un doğu-batı doğrultusunda uzanan sırtı, yılda 0,6 milimetre yükselmeye devam ederken, aşırı yağışlar nedeniyle toprak bloklarında kaymalar meydana geliyor.
Trabzon’un jeolojik yapısını değerlendiren Prof. Dr. Osman Bektaş, 1970’li yıllarda Maden Tetkik ve Arama (MTA) Enstitüsü’nün Trabzon’u heyelan bölgesi olarak haritalandırdığını hatırlatarak şu bilgileri verdi:
❝Trabzon’un bulunduğu alan, doğu-batı yönünde uzanan bir sırt üzerinde yer alıyor ve bu sırt, fay hatları üzerinde yükselmeye devam ediyor. Kuzeye bakan yamaçlar, faylarla bölünmüş birçok bloktan oluşuyor. 2010 yılında yaptığım çalışmada, Yıldızlı, Akyazı, Beşirli, Bostancı, Erdoğdu ve Boztepe olmak üzere 6 büyük blok tespit ettim. Şiddetli yağışlar bu blokları kayma eğilimine sokarken, ara sıra meydana gelen depremler de toprak hareketlerini hızlandırıyor. Eğer Trabzon’un yapılaşmaya açılması planlanıyorsa, bu gerçekler dikkate alınmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.❞
"Mikrobölgeleme Çalışmaları Acilen Yapılmalı"
Trabzon’un doğal afet risklerini azaltmak için mikrobölgeleme çalışması yapılması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Bektaş, AFAD’ın bu çalışmayı önerdiğini ancak geç kalındığını belirtti.
❝Trabzon’un heyelan ve deprem risklerine karşı önlem alması gerekiyor. Şehirde görülen iki temel doğal afet tehlikesi var: Heyelan ve deprem riski.
Bu afetlerin zararlarını en aza indirmek için kuzeye bakan yamaçlarda mikrobölgeleme çalışmaları ve zemin etütleri yapılmalı. Bu çalışmalar tamamlandıktan sonra şehrin büyümesi ve imara açılması daha sağlıklı bir şekilde planlanabilir.
Trabzon’daki çarpık kentleşmenin ve güvenli yapıların oluşmamasının en büyük nedeni, sağlıklı zemin etütlerinin eksikliğidir. Büyükşehir Belediyesi’nin acilen mikrobölgeleme çalışmaları yaparak şehri doğal afetlere karşı daha güvenli hale getirmesi gerekmektedir.❞
"İstinat Duvarlarında Çökme ve Kayma Riski Artıyor"
Trabzon'da sık sık yaşanan istinat duvarı çökmelerinin temel nedenlerinden birinin duvarların oturduğu ana kayanın hareket etmesi olduğunu belirten Prof. Dr. Bektaş, bu durumun yapı güvenliği açısından büyük risk taşıdığını söyledi.
❝İstinat duvarlarının çökmesinin iki temel sebebi olabilir.
- Duvarın arkasındaki toprak kütlesi, taşıma kapasitesini aşarak duvarın devrilmesine neden olabilir.
- İstinat duvarı sağlamdır ancak oturduğu ana kaya hareket ettiği için duvar da onunla birlikte kayar.
Trabzon'da en sık karşılaşılan problem, alttaki ana kayanın istinat duvarıyla birlikte hareket etmesi. Eğer zemin stabil değilse, en sağlam istinat duvarı bile çökmeye mahkumdur. Bu yüzden, yapılaşmanın olduğu bölgelerde zemin hareketlerinin dikkatle incelenmesi ve önlemler alınması gerekmektedir.❞
Trabzon İçin Acil Önlem Çağrısı
Uzmanlar, Trabzon’un heyelan ve deprem riskine karşı bilinçli bir şekilde büyümesi için bilimsel çalışmaların artırılması gerektiğini vurguluyor. Kentsel dönüşüm ve yeni yapılaşmalarda zemin etütlerinin zorunlu hale getirilmesi gerektiğine dikkat çeken uzmanlar, Trabzon Büyükşehir Belediyesi ve ilgili kurumların bu konuda adım atması gerektiğini belirtiyor.
📌 Yetkililerden Beklenen Önlemler:
✔ Mikrobölgeleme çalışmaları hızlandırılmalı.
✔ Heyelan ve deprem riskli bölgeler yapılaşmaya açılmamalı.
✔ İstinat duvarları ve zemin etütleri daha sıkı denetlenmeli.
✔ Şehir planlamasında jeolojik veriler dikkate alınmalı.
Trabzon’un güvenli bir şehir olarak gelişmesi için bilim insanlarının uyarılarının dikkate alınması büyük önem taşıyor.
